Kościół ewangelicki w Ostródzie

---

Historia

Historia kościoła ewangelickiego w Ostródzie jest niezwykle bogata i sięga początków sekularyzacji państwa krzyżackiego, kiedy to w 1525 roku, na skutek utworzenia Prus Książęcych, gotycki kościół parafialny (dzisiaj rzymskokatolicki pw. św. Dominika Savio) przekształcił się w świątynię ewangelicką, pozostając w tej roli aż do zniszczenia w 1945 roku. W wyniku pożaru miasta, do jakiego doszło w 1788 roku, obiekt został odbudowany i rozbudowany w latach 1798-1802. Od końca XVI wieku odbywały się w nim nabożeństwa w języku niemieckim, a w szybkim czasie wzniesiono mniejszy kościół, który służył polskiej społeczności.

Ten mniejszy obiekt, zbudowany w 1754 roku, również uległ wymianie, a w XIX wieku duchownym był Gustaw Gizewiusz. Niestety, kościół Gizewiusza również został rozebrany, a na jego miejscu w 1858 roku wzniesiono nową świątynię, która przetrwała tylko do początków XX wieku. Wzrastająca populacja i rozwój miasta wymusiły budowę kolejnej ewangelickiej świątyni, co skutkowało przeniesieniem polskich nabożeństw do starszego, średniowiecznego kościoła, a dotychczasowa polska świątynia została rozebrana w 1910 roku.

Nowy kościół usytuowany został na wysokiej skarpie, co nadawało mu dominujące miejsce nad starą częścią miasta i jeziorem. Oskar Hossfeld, ceniony architekt z Berlina (1848-1915), był autorem jego projektu, a jego wizje przejawiały się w licznych budowlach sakralnych, zarówno ewangelickich, jak i katolickich, które charakteryzowały się formami historyzmu. Budowla, która powstała w latach 1907-1909, to okazały neogotycki kościół z masywną wieżą i wysokim dachem, z wczesnogotyckimi formami, które w praktyce nawiązywały do średniowiecznej architektury krzyżackiej.

Podobnie jak inne świątynie zaprojektowane przez Hossfelda, w tym Chrystusa w Poznaniu, obiekt w Ostródzie ma strukturę krótkiej trójnawowej pseudohali z transeptem oraz płytkim wielobocznym prezbiterium. Wnętrze kościoła zakrywa sklepienie krzyżowe, a przestrzeń naw bocznych uzupełniają drewniane empory wsparte na niskich okrągłych filarach. Cała konstrukcja była w stanie pomieścić 1420 osób. Prezbiterium zaś zdobił ołtarz połączony z amboną, a wspaniałe prace snycerskie zostały zrealizowane przez renomowaną szkołę rzemiosł artystycznych w Cieplicach.

Kompleksowość budynku podkreślają również organy zbudowane przez firmę Wittek z Elbląga, malarskie dzieła autorstwa Blaue z Berlina Dahlem, a także witraże, które dodatkowo wzbogacają wnętrze. Całkowity koszt budowy wyniósł 203 000 marek. W wieży kościoła znajdziemy zabytkowy mechanizm zegara wahadłowego z 1908 roku oraz trzy dzwony z 1909 roku, z największym osiągającym średnicę 148 cm, które miasto Bochum ofiarowało na rzecz tej świątyni. Codziennie o południu z wieży kościoła rozbrzmiewają pieśni kościelne.

Po II wojnie światowej, Kościół Ewangelicko-Augsburski nie posiadał odpowiedniego zaplecza duchownego, co doprowadziło do tego, że opiekę nad wspólnotą przejął Kościół Metodystyczny (aktualnie parafia Łaski Bożej), który także stał się właścicielem budowli. Wkrótce potem odrodziła się parafia ewangelicko-augsburska, która zaczęła współdzielić tę świątynię. W wieży powstał punkt widokowy, na który prowadzi 105 stopni, a także wystawa przedmiotów codziennego użytku.

---

Oceń: Kościół ewangelicki w Ostródzie

---