Ola Turkiewicz, której pełne imię brzmi Aleksandra Turkiewicz, to niezwykle utalentowana polsko-kanadyjska artystka. Jest ona nie tylko wokalistką jazzową, ale również kompozytorką, aranżerką, multiinstrumentalistką oraz autorką tekstów. Jej twórczość obejmuje także muzykę do filmów i spektakli, w której doskonale łączy elementy śpiewu z muzyką elektroniczną oraz elektroakustyczną. Warto podkreślić, że jest stypendystką Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Urodzona w Ostródzie, spędziła swoje pierwsze lata w Mrągowie, aby w 1987 roku wyemigrować. Od 1993 roku mieszka w Kanadzie, gdzie osiągnęła wiele sukcesów artystycznych. Jest absolwentką jazzowego wydziału wokalnego i kompozytorskiego Humber College w Toronto, co stanowi solidną podstawę dla jej bogatej kariery muzycznej.
Ola Turkiewicz jest również założycielką i liderką sesyjnych formacji muzycznych, takich jak Koncert Niepodległości, Projekt Arboretum oraz Panegiria. Na przestrzeni lat w tych projektach brało udział ponad 250 artystów sesyjnych, aktorów oraz tancerzy z różnych krajów, w tym Polski, Armenii, Australii, Ukrainy, Kanady, Meksyku i Wielkiej Brytanii. Nazwy tych formacji są zatem tożsame z jej autorskimi, cyklicznymi inicjatywami artystycznymi.
Od roku 2018 pełni funkcję współtwórcy i dyrektora muzycznego Hybryda Kultur Festiwal. Jej kreacje muzyczne można usłyszeć w różnych językach, takich jak polski, angielski, włoski, francuski oraz łacina. Ola Turkiewicz miała okazję prezentować swoje projekty muzyczne w takich krajach jak Australia, Kanada, Francja, Litwa, Łotwa oraz Ukraina.
Dodatkowo artystka pasjonuje się odtwarzaniem dawnej mowy takich grup jak Prusowie, Jaćwingowie, Warmiacy czy Mazury. Wspiera to jej podejście do realizacji wielokulturowych projektów, które wzbogacają i nadają głębi jej twórczości.
Działalność w Kanadzie
Początek artystycznej kariery Oli Turkiewicz związany jest z spektaklem “Misterium”, do którego stworzyła całą ścieżkę dźwiękową. Z jej inicjatywy powstał kanadyjski zespół “Bethlehem”. Polonijna publiczność miała możliwość uczestniczenia w koncertach takich jak “Jesienna Zaduma”, “Sentymenty” oraz “Nastroje”, w których nie tylko występowała, ale była również organizatorką i producentką. Jej talent ujawnia się także w roli solistki zespołu jazzowego “Up Front”, z którym współpracowała przez wiele lat.
Ola występowała w polonijnym Klubie Artystów i Wykonawców „Szuflada”, powołanym do życia przez zmarłego Jacka Janowskiego. Uczestniczyła także w wydarzeniach takich jak Salon Muzyki i Poezji Marii Nowotarskiej, gdzie miała okazję prezentować swoje umiejętności. W 2001 roku zapoczątkowała cykl jazzowych koncertów pod nazwą “A little bit of Jazz” w Mississauga. Inicjatywa ta przyciągała licznych instrumentalistów z różnych zespołów oraz środowisk, a koncerty cieszyły się olbrzymim zainteresowaniem, nie tylko wśród Polonii kanadyjskiej.
W 2003 roku, w rocznicę wprowadzenia Stanu Wojennego w Polsce, wystąpiła w spektakularnym koncercie świątecznym w Polskim Centrum Kultury im. Jana Pawła II w Mississauga, wspólnie z polonijną piosenkarką Magdą Papierz. W programie znalazły się tradycyjne kolędy, jazzowe aranżacje oraz pastorałki, a efektem ich współpracy była wspólna płyta pt. „Święta kolędą przyprószone”. Ten projekt był jednym z wielu, które Ola realizowała z polonijnym środowiskiem “Kabaretu pod bańką”. W 2004 roku zorganizowała pierwszy Polski Festiwal Jazzowy (1st Polish Jazz Festival) w Toronto i Mississauga, w którym brali udział znakomici polscy muzycy jazzowi, w tym Michał Urbaniak, Krystyna Prońko, Jan Ptaszyn Wróblewski oraz Marek Bałata.
W listopadzie 2006 roku, zainicjowała również I Polskie Zaduszki Jazzowe (All Souls’ Jazz Vespers) w Toronto, podczas których współpracowała z uznanym polskim gitarzystą jazzowym, Jarosławem Śmietaną. Występy uświetniły również obecność kanadyjskich muzyków, takich jak Don Thompson, Neil Swainson, Reg Shwager oraz Terry Clarke. W trakcie swojej kariery Ola miała zaszczyt współpracować z wieloma znakomitymi kanadyjskimi artystami, w tym Richardem Whitemanem, Shelly Berger oraz Normem Amadio.
Ola skomponowała i nagrała muzykę do spektaklu teatralnego “Theatre of the Film Noir”, którego premiera odbyła się w Toronto pod kierownictwem Mirosława Połatyńskiego, we wrześniu 2008 roku. Do jej znaczących osiągnięć można zaliczyć wielokrotny udział w toronteńskim TD Canada Trust Jazz Festival, będącym największym oraz najważniejszym festiwalem jazzowym w Kanadzie. Przez dłuższy czas była także gościem Światowego Festiwalu Kontrabasistów Jazzowych we Wrocławiu oraz uczestniczyła w Port Credit Jazz and Blues Festival. Regularnie występowała w jazzowych klubach Toronto, takich jak Gate 403, Rex Jazz and Blues Club oraz Montreal Bistro. W 2016 roku w Rose Theatre w Brampton po raz pierwszy poza granicami Polski miała przyjemność zaprezentować swój autorski projekt – Koncert Niepodległości, który rozwija do dziś, odkąd rozpoczęła go w 2009 roku w kraju swojego pochodzenia.
Działalność w Polsce
Od 2009 roku Ola Turkiewicz aktywnie angażuje się w polską kulturę muzyczną, gdzie przeniosła swoje koncerty z zasłużonego cyklu A little Bit of Jazz. Pełniąc rolę dyrektora muzycznego i współorganizatora, organizuje Koncert Niepodległości, który regularnie odbywa się w Muzeum Powstania Warszawskiego w Warszawie, na Westerplatte oraz w Kanadzie. Jest także odpowiedzialna za Koncert Niepodległości Trzeciego Maja, który odbywa się na Zamku Królewskim w Warszawie.
Wydarzenie to cieszy się zaszczytnym Patronatem Honorowym Prezydenta RP Andrzeja Dudy, a wcześniej również Prezydenta Bronisława Komorowskiego, który w latach 2011–2014 wysyłał otwarte listy do uczestników Koncertu Niepodległości.
W dniu 10 sierpnia 2014 roku artystka zainaugurowała autorski Projekt Arboretum, który realizowany jest w malowniczym amfiteatrze nad jeziorem Czos w Mrągowie. Projekt ten, objęty Patronatem Honorowym Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, to widowisko słowno-muzyczne, które odnosi się do kulturowego, przyrodniczego oraz krajobrazowego dziedzictwa Polski.
W jego ramach wykorzystuje się unikalne elementy pieśni etnicznych oraz leśnych, a także tradycje Słowian, Galindów i Jaćwingów, łącząc je z jazzem, muzyką klasyczną, elektroniczną, poezją śpiewaną i rockiem alternatywnym. Ta niezwykła symbioza różnych kultur i stylów nazywana jest przez twórców muzyką hybrydową, której towarzyszy narracja prozatorska w poetycko-baśniowym stylu.
Koncert Niepodległości oraz Projekt Arboretum to również platformy, przez które przewinęło się 139 artystów z krajów takich jak Polska, Armenia, Ukraina, Kanada, Meksyk i Wielka Brytania. Ola Turkiewicz współpracuje z uznanymi postaciami, w tym z aktorami, jazzmanami oraz wykonawcami muzyki symfonicznej i etnicznej zarówno z kraju, jak i z zagranicy, zapraszając m.in.:
- Macieja Kozłowskiego,
- Andrzeja Piszczatowskiego,
- Wojciecha Malajkata,
- Jacka Mikołajczaka,
- Elżbietę Czerwińską,
- Arkadiusza Brykalskiego,
- reżyserkę Marię Dłużewską,
- solistów: Marka Bałatę,
- Grzegorza Wilka,
- Adama Struga,
- instrumentalistów: Marcina Riege, Krzysztofa Kowalewskiego,
- Grzecha Piotrowskiego,
- Pawła Kaczmarczyka,
- Marcina Murawskiego,
- Grzegorza Grzyba,
- Przemka Kuczyńskiego,
- Wojciecha Hartmana,
- Roberta Murawskiego,
- artystów kanadyjskich: Rebeccę Hennessy (trąbka), Sly Juhas (perkusja), Beth Silver (wiolonczela), Aline Homzy (skrzypce), Brielle Goheen (skrzypce), Laurence Schaufele (altówka),
- armenian dudukistę Tigrana Aleksnyana oraz ukraińskiego wirtuoza skrzypiec Vasyl’a Popadiuk’a z Toronto,
- meksykańskiego perkusjonistę Tomasa Celisa Sancheza,
- live music performerkę Annę Sudę, która występuje jako An On Bast.
- formacjami: Kwartet smyczkowy „Obligato”, Zespół „Dziczka”, Alchemik Orchestra oraz III Artystyczna Drużyna Harcerska.
Od 2005 roku Ola Turkiewicz w swoich dziełach łączy elementy tradycyjnych, etnicznych, obrzędowych oraz patriotycznych utworów, wplatając je w klimaty jazzowe, klasyczne, elektroniczne oraz rockowe, co owocuje nowymi, oryginalnymi kompozycjami. Styl ten definiowany jest jako muzyka hybrydowa, co od 2009 roku stało się znakiem rozpoznawczym jej autorskich projektów, w tym Koncertu Niepodległości oraz Projektu Arboretum.
Muzyka filmowa, teatralna i baletowa
Ola Turkiewicz, znana polska kompozytorka, zyskała uznanie na kanadyjskiej scenie artystycznej. Jej prace obejmują różnorodne formy muzyki, w tym te do spektakli teatralnych, filmów oraz baletów.
W 1994 roku, podczas swojej pracy w Kanadzie, stworzyła muzykę do spektaklu „Misterium”, który wystawiono w Mississauga. Ten projekt zapoczątkował jej znakomitą karierę w dziedzinie muzyki scenicznej.
W 2008 roku jej twórczość rozwijała się dalej, gdy skomponowała muzykę do sztuki teatralnej „Theatre of de Film Noir”, której reżyserem był Mirosław Połatyński. Ta współpraca stanowiła dowód na jej wszechstronność oraz zdolność do tworzenia w różnych gatunkach artystycznych.
Rok 2018 przyniósł nowe wyzwania, kiedy wzięła udział w Videodance Festival de Bourgogne w Cerisy-la-Salle we Francji. W ramach tego wydarzenia skomponowała godzinny utwór pod tytułem „Orphée”, który został zainspirowany XVII-wiecznym baletem „Ballet Royal de la nuit”, stworzonym na koronację Ludwika XIV.
Na podstawie suity „Orphée” powstał australijski film „Text Messages from the Universe”, w reżyserii Richarda Jamesa Allena. Muzyka ta zyskała uznanie, a w 2020 roku została nagrodzona w kategorii Best Music podczas Buddha International Film Festival w Pune, Indiach.
W 2019 roku artystka skomponowała utwór do australijskiego thrillera „Bloodshot heart”, reżyserowanego przez Parisha Malfitano. Jej twórczość stale przyciąga uwagę i uznanie międzynarodowej publiczności.
Rok 2021 przyniósł nowe osiągnięcie, kiedy zainaugurowała projekt baletowo-muzyczny o nazwie Panegiria. W ramach tego projektu opracowała muzykę do spektaklu „Triumph Satyrów Leśnych”, który powstał na podstawie panegiryku autorstwa Bartosza Paprockiego z 1583 roku. Utwór ten był napisany na cześć króla Stefana Batorego, który triumfalnie wracał z wyprawy moskiewskiej.
Wyróżnienia
Ola Turkiewicz jest osobą, która zdobyła liczne wyróżnienia w uznaniu za swoje osiągnięcia w dziedzinie kultury i działalności społecznej.
- odznaka honorowa Zasłużony dla Kultury Polskiej przyznana w 2014 roku,
- odznaka Zasłużony dla Warszawy, również otrzymana w 2014 roku,
- złoty Krzyż Zasługi, przyznany w 2017 roku,
- medal 100-lecia Odzyskania Niepodległości, który wzniesiono w 2021 roku.
Twórczość
Dyskografia
Ola Turkiewicz w swojej karierze muzycznej zaprezentowała szereg utworów, które zyskały uznanie wśród odbiorców. Warto wymienić kilka z nich:
- „Song Nadziei” – stworzony we współpracy z Kingą Mitrowską, zarejestrowany w Toronto w 1994 roku,
- „Tyle dobrego” – nagrany z zespołem „Bethlehem” w Toronto w 1995 roku,
- „A little bit of Jazz” – kooperacja z zespołem „Up Front”, która miała miejsce w Toronto w 2001 roku,
- „Święta kolędą przyprószone” – wspólna praca z Magdą Papierz, zrealizowana w Toronto w 2005 roku,
- „Dreams Unlived” – wydana w Toronto w 2008 roku,
- „Koncert Niepodległości” – znany także jako „Polish Independence Concert” z 2016 roku, organizowany przez Fundację Dziedzictwa Rzeczypospolitej,
- „Projekt Arboretum” – projekt „Mazurÿ, Warnijoki, Jadźwięgi, Prūsai” z 2017 roku, również pod patronatem Fundacji Dziedzictwa Rzeczypospolitej,
- „Koncert Niepodległości” – edycja „Niepokorne” z 2020 roku, zorganizowana przez tę samą fundację.
Muzyka filmowa, teatralna i baletowa
Ola Turkiewicz nie ogranicza się jedynie do muzyki popularnej, ale również angażuje się w projekty filmowe oraz teatralne. Przykłady jej osiągnięć obejmują:
- „Misterium” – muzyka do spektaklu, którego premiera miała miejsce w Mississauga, Kanada, w 1994 roku,
- „Theatre of the Film Noir” – ścieżka dźwiękowa do przedstawienia teatralnego pod reżyserią Mirosława Połatyńskiego w Toronto w 2008 roku,
- „Orphée / Text Messages from the Univers” – godzinna suita, która powstała na Video-Dance Festival de Bourgogne, a której efektem był australijski film w reżyserii Richarda Jamesa Allena w 2019 roku,
- „Bloodshot heart” – muzyka towarzysząca australijskiemu thrillerowi w reżyserii Parisha Malfitano, zrealizowanemu w 2020 roku,
- „Panegiria: Triumph Satyrów Leśnych” – kompozycja do spektaklu muzyczno-baletowego, inspirowana starodrukiem Bartosza Paprockiego z 1583 roku na cześć króla Stefana Batorego.
Inne projekty
Artystka prowadzi również liczne inne inicjatywy artystyczne, które przyczyniły się do jej rozwoju i uznania na scenie. Do wyróżniających się działań należy:
- „Wieczór kolęd” w Mississauga w 1995 roku,
- „Jesienna zaduma” w 1996 roku również w Mississauga,
- „Sentymenty” – projekt zrealizowany w 1997 roku,
- „Nastroje” – program zaprezentowany w 1998 roku,
- „A little bit of Jazz” – cykl koncertów jazzowych, który odbywał się od 2001 do 2008 roku w Mississauga, a także w Warszawie w 2009 roku,
- „Polski Festiwal Jazzowy” w Toronto z 2004 roku,
- „Polskie Zaduszki Jazzowe” – wydarzenie w Toronto z 2006 roku,
- „Koncert Niepodległości” – cykl wydarzeń, który odbywał się w różnych lokalizacjach takich jak Warszawa, Westerplatte, Brisbane, Toronto, Ryga, Wilno od 2009 roku, gdzie pełniła rolę dyrektora muzycznego i wykonawczyni, organizując kompozycje i aranżacje,
- „Projekt Arboretum” – projekt zrealizowany w Mrągowie, Brisbane, Lwowie oraz Warszawie od 2014 roku, gdzie była dyrektorem muzycznym oraz wykonawczynią, a także autorką kompozycji i aranżacji,
- „Hybryda Kultur Festiwal” w Mrągowie, który trwa od 2018 roku, gdzie była współtwórcą i dyrektorem muzycznym, a także prowadziła wydarzenia,
- „Autochtonka” (2020) – autorski koncert internetowy, zrealizowany w ramach stypendium Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Przypisy
- Baśniowy hołd dla króla Batorego. W niedzielę premiera "Triumphu Satyrów Leśnych" [online], PolskieRadio24.pl [dostęp 02.01.2022 r.]
- Nadanie odznaczeń. - Prawo.pl [online], prawo.pl [dostęp 07.08.2021 r.]
- „Wola 1944: wymazywanie” – zaprezentowano nieznane zdjęcia dokumentujące Rzeź Woli [online], dzieje.pl [dostęp 07.08.2021 r.] (pol.).
- Płyta Koncert Niepodległości [online], Koncert Niepodległości [dostęp 22.01.2020 r.] (pol.).
- Płyta Koncert Niepodległości „Niepokorne” [online], Koncert Niepodległości [dostęp 01.12.2020 r.] (pol.).
- AdrianA. Martin AdrianA., Film Review: Bloodshot Heart is Giallo all the Way [online], screenhub Australia [dostęp 09.07.2020 r.] (ang.).
- Buddha Festival [online], buddha.meditativeyoga.in [dostęp 01.12.2020 r.]
- Ola Turkiewicz [online], Projekt Arboretum [dostęp 13.07.2019 r.]
- Projekt Arboretum. projektarboretum.pl. [dostęp 15.06.2017 r.]
- „Projekt Arboretum – Ola Turkiewicz. projektarboretum.pl, 21.05.2014 r. [dostęp 21.05.2014 r.]
- „Projekt Arboretum – Wykonawcy. projektarboretum.pl, 08.06.2014 r. [dostęp 08.06.2014 r.]
- Krzystian Brodacki. III Koncert Niepodległości. jazzforum.com. [dostęp 27.04.2013 r.]
- Biogram artystki na oficjalnej stronie Koncertu Niepodległości. koncertniepodleglosci.pl, 26.04.2013 r. [dostęp 26.04.2013 r.]
- „Muzyka hybrydowa. koncertniepodleglosci.pl, 21.05.2013 r. [dostęp 21.05.2013 r.]
- „All that jazz w Toronto”, Gazeta, Toronto 2005. gazetagazeta.com, 27.04.2010 r. [dostęp 20.04.2013 r.]
- „Kabaret pod bańką”, Gazeta, Toronto 2003. gazetagazeta.com. [dostęp 20.04.2013 r.]
- „Prosto z Toronto – Tak wygląda Boże Narodzenie w Kanadzie”, The Polonia Portal, Toronto 2003. expatpol.com. [dostęp 20.04.2013 r.]
- A little bit of Jazz, Gazeta, Toronto 2001. gazetagazeta.com. [dostęp 20.04.2013 r.]
- „Ola Turkiewicz. projektarboretum.pl, 11.05.2014 r. [dostęp 11.05.2014 r.]
- „Ola Turkiewicz. koncertniepodleglosci.pl, 11.05.2014 r. [dostęp 11.05.2014 r.]
- Koncert Niepodległości. Truck ‘N’ Roll Magazine. [dostęp 15.10.2016 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Anna Teliczan | Mariusz Godlewski | Schmaletz | Jan Purzycki | Maria Ciunelis | Norbi | Maciej Pesta | Eugeniusz Szczudło | Alicja Bykowska-Salczyńska | Hans Hellmut KirstOceń: Ola Turkiewicz